
Çay, çeşitli bitkilerin yaprak, tohum, çiçek ve kabuklarının sıcak suya rengini ve aromasını vermesi sonucunda elde edilen bir içecek türüdür. Çay satın alırken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
Çay fiyatları, çayın menşeine, çeşidine, kalitesine ve gramajına göre değişiklik göstermektedir. Yaprak kesimleri ve aromaları farklı olan yurt dışından ithal edilen çayların fiyatları yüksek olabilmektedir. Yeşil çay, beyaz çay ve çeşitli bitkilerin çayları, siyah çaya göre daha yüksek fiyatlara satılmaktadır. Zamanında hasat edilen, tozlu olmayan, içerisine yabancı maddeler karışmayan iri yapraklı çaylar kalitelidir. Demlendiğinde bardakta parlak bir şekilde görünen bu tür kaliteli çayların fiyatları yüksek olabilmektedir. Küçük çay paketleri, kiloluk çaylara göre daha uygun fiyatlıdır. Ancak küçük çay paketlerinin gram ücretleri daha yüksektir. Bu sebeple bütçeye uygun seçimler için toplu çay alımları, 1 ve 5 kilogramlık çay paketleri tercih edilebilmektedir.
Bitki çayı, çeşitli bitki yapraklarının ve çiçeklerinin sıcak su içerisinde demlenmesi ile elde edilen çay çeşididir. Bitki çayları, içerdiği antioksidanlar sayesinde şifalı çay olarak da bilinmektedir. Bu sebeple özellikle kış aylarında soğuk algınlığı ve gripten korunmak için tercih edilmektedir. Bitki çayı fiyatları, 3 TL ile 10000 TL aralığındadır.
Zayıflama çayı, içeriğinde yağ yakımını arttırıcı ve metabolizmayı çalıştırıcı bitki ve baharat karışımları bulunan çay çeşididir. Vücuttaki ödemi ve toksinleri atmaya yardımcı olmaktadır. Sağlıklı bir şekilde kilo verebilmek için zayıflama çayları belirli ölçülerde ve diyetisyen kontrolünde tüketilmelidir. Zayıflama çayı fiyatları, 25 TL ile 500 TL aralığındadır.
Kokulu çay, bergamot aromalı siyah çeşididir. Aromalı olduğu için siyah çaya bergamot kokusu vermektedir. Tomurcuk çay veya earl grey olarak da bilinmektedir. Tek başına veya diğer siyah çaylarla karıştırılarak demlenebilmektedir. Kokulu çay fiyatları, 7,5 TL ile 500 TL aralığındadır.
Poşet çay, küçük çay kağıtlarının içerisine bitki yaprakları veya siyah çay konularak elde edilen, bardakta çay demlemek için tercih edilen çay çeşididir. Poşet çayların uç kısmında sıcak suyun içerisinde kolaylıkla çayı demleyebilmek için ipleri bulunmaktadır. Bu sayede demlenen çay, bardaktan rahatlıkla çıkarılabilmektedir. Taşınabilir olması ve kullanım kolaylığı sunması nedeniyle seyahatlerde kullanılabilmektedir. Poşet çay fiyatları, 5 TL ile 30 TL aralığındadır.
Demlik çay, çay kağıdı içerisine siyah çay konularak elde edilen, demliklerde kullanılan çay çeşididir. Siyah çayın dışı özel bir kağıt ile kaplı olduğu için demliğin içerisine çay tozu karışmaz. Demliği temizlemek için çay kağıdını demlik içerisinden çıkarmak yeterli olabilmektedir. Her bir demlik çaydan 3 bardak çay elde edilebilmektedir. Demlik çay fiyatları, 10 TL ile 500 TL aralığındadır.
Siyah çay demlenirken çaydanlık kullanılmaktadır. Çaydanlığın altında içme suyu kaynatılır ve üst çaydanlığa dökülür. Kişi sayısına göre kuru çay ölçülür ve üst çaydanlıktaki kaynamış suyun içine eklenir. Ardından siyah çay kısık ateşte 20-30 dk demlenmeye bırakılır. Bitki çayları ise dinlendirilerek demlenmelidir. French press, cam veya porselen bitki çaydanlığının içerisine kaynamış su dökülür. Suyun içine bir tutam bitki yaprağı eklenir ve çay 10-15 dk dinlendirilir.
Çay içmenin insan sağlığına pek çok faydası bulunmaktadır. Çay, sindirim sistemini çalıştırarak bağırsak sağlığını olumlu yönde etkilemektedir. Çay kafein içerdiği için belirli aralıklarda tüketildiğinde baş ağrısına iyi gelebilmektedir. Uyanık kalmayı sağladığı için dikkati ve odaklanmayı arttırmaktadır. İçeriğindeki polifenol sayesinde çayın kanser hücreleri üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır. Ayrıca insülin seviyesi ve kalp sağlığı üzerinde de iyileştirici etkileri vardır.
Yeni dökülmüş çay lekesi çıkartılırken lekenin üzerine kağıt havlu konulur ve fazla çayın kumaş üzerinden emilmesi sağlanır. Ardından ılık suyla lekeli bölüm yıkanır. Çay lekesinin üzerine çamaşır deterjanı macun haline getirilerek sürülür. Bir süre bekledikten sonra çay lekesi durulanır. Kurumuş çay lekesini temizlerken de öncelikle lekenin ılık suyla yumuşaması sağlanır. Karbonat az miktarda suyla ıslatılarak macun kıvamına getirilir. Çay lekesinin üzerine karbonat sürülerek beklenir ve lekeli bölüm durulanır. Ayrıca çay lekesi temizliğinde limonlu ve sirkeli su da tercih edilebilmektedir.